به گزارش روابط عمومی موسسه تحقیقات خاک و آب روز شنبه 30 آذر 1398 و همزمان با برگزاری آیین تجلیل از برگزیدگان برتر موسسه تحقیقات خاک و آب با حضور دکتر کاظم خاوازی معاون وزیر و رییس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مهندس علیمراد اکبری معاون وزیر در امور آب و خاک، دکتر موسوی رییس سازمان جهاد کشاورزی استان البرز، دکتر هادی اسدی رحمانی رییس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، دکتر کامبیز بازرگان معاون پژوهشی سازمان و مدیرانی از وزارت جهاد کشاورزی و مقامات استانی از "سامانه مدیریت اطلاعات آزمایشگاه های خاک و آب"  رونمایی شد.

 

دکتر خاوازی معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در مراسم رونمایی از دو دستاورد مهم پژوهشی موسسه تحقیقات خاک و آب: راه اندازی آزمایشگاه های سیار به منظور تسریع در ارائه نسخه های کودی و اصلاح تغذیه خاک ضروری است.

 

دکتر خاوازی معاون وزیر و رئیس سازمان با اشاره به اهمیت کاربرد "سامانه مدیریت اطلاعات آزمایشگاه های خاک شناسی" بیان داشت: این دستاورد مهم که برای اولین بار در کشور به طور خاص برای آزمایشگاه های تجزیه خاک، آب، گیاه و کود طراحی و توسعه یافته است، می تواند نقش بسیار مهمی را در مدیریت، برنامه ریزی، گردش کار، کنترل کیفی، ذخیره سازی داده ها و تجزیه و تحلیل آن ها در آزمایشگاه های خاکشناسی داشته باشد.

 

وی اصلاح تغذیه خاک را در ارتقای بهره وری تولید مهم دانست و بیان داشت: بهره وری پایین علیرغم در اختیار داشتن منابع پایه غنی از مهمترین آسیب های بخش کشاورزی است که تفاوت ۹ برابری تولید را بین عملکرد محصول کشاورزان عادی و نمونه رقم زده است.

 

دکتر خاوازی با بیان این مطلب که موضوع تغذیه خاک در کشورهای پیشرفته بسیار مورد توجه است، اعلام داشت: تغذیه مناسب خاک در مزارع و و باغات افزایش ۴۰ درصدی در تولیدات کشاورزی را به دنبال خواهد داشت و می تواند تحول بسیار بزرگی در سیمای باغبانی کشور ایجاد کند.

 

وی مأموریت های سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی را در پاسخگویی به ۴ میلیون بهره بردار بخش کشاورزی یادآور شد و خاطر نشان ساخت: از همکاران تحقیقاتی موسسه تحقیقات خاک و آب انتظار می رود در تدوین برنامه آموزشی دقیق در ارائه نسخه های کودی پیشرو باشند تا با کمک یکدیگر و همه دست اندرکاران و دلسوزان ارتقای بهره وری درکشاورزی شاهد شکل گرفتن پویش اصلاح تغذیه خاک در کشور باشیم.

 

دکتر خاوازی همچنین موضوع قیمت تمام شده آنالیزهای خاک را مورد توجه قرار داد و بیان داشت: به منظور استفاده از روش‌های ارزان قیمت در آنالیز خاک نیازمند بهره مندی از جدیدترین روش های روز از دیگر کشورهای پیشرفته هستیم که ضرورت دارد در این زمینه اقدام شود.

 

دکتر اسدی رحمانی، رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب با بیان این مطلب که ۱۹۹ آزمایشگاه خاک و آب دربخش‌های دولتی و خصوصی کشور فعال است، گفت: شبکه آزمایشگاه های ایران در این بخش در سطح منطقه خاورمیانه پیشگام است.

 

وی افزود: آزمایشگاه های خاکشناسی دولتی از دهه ۱۳۳۰ در کشور در ذیل مجموعه این موسسه توسعه یافته اند و هم اکنون ۳۱ آزمایشگاه در بخش دولتی در کنار ۱۶۸ آزمایشگاه در بخش خصوصی مشغول خدمات به بهره برداران هستند.

 

دکتر اسدی رحمانی با اشاره به فعال شدن سامانه مدیریت اطلاعات آزمایشگاه های خاکشناسی، افزود:‌ این سامانه علاوه بر تسهیل هماهنگی بین مجریان و بهره برداران هم چون یک بانک اطلاعاتی است که داده ها در آن ذخیره می شوند، به طوری که آزمایشگاه ها داده های خود را وارد این سامانه کرده و کمک زیادی به این عرصه می کنند.

 

رئیس موسسه تحقیقات خاک و آب کشور هم چنین با اشاره به طرح کلان آبیاری در دشت ۴۶ هزار هکتاری سیستان و لزوم تهیه اطلاعات پایه به نقش مؤسسه تحقیقات خاک و آب در انجام به موقع و دقیق مطالعات خاکشناسی، تناسب اراضی، ارتقای حاصلخیزی و مدیریت آبشویی در منطقه دشت سیستان اشاره کرد.

 

مهندس اکبری معاون امور آب و خاک وزارت جهادکشاورزی با تاکید بر این مطلب که هرگونه مدیریت برای منابع آب بدون توجه به خاک معنا و مفهوم ندارد، افزود: با مدیریت پایدار منابع خاک می توانیم صرفه جویی قابل ملاحظه ای در آب کشور داشته و تولید را افزایش دهیم.

 

وی گفت: متاسفانه با وجود پیگیری های زیاد در مراکز دانشگاهی، علمی و پژوهشی موضوع خاک در کشور مورد غفلت قرار گرفته و هنوز در موضوع خاک حق مطلب ادا نشده و از این منبع عظیم به درستی صیانت نشده است. در کشور ظرفیت های زیادی در زمینه منابع انسانی متخصص در زمینه صیانت از منابع خاک و مدیریت پایدار خاک وجود دارد و زمانی می توانیم در موضوع خاک موفق باشیم که از این ظرفیت ها به درستی استفاده کنیم.

 

معاون وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد:‌ برای رسیدن به وضعیت مناسب در موضوع خاک، راه درازی در پیش داریم و باید این راه را همه با هم اعم از مشاوران و بهره برداران طی کرده تا از منابع به درستی استفاده کنیم. وی در ادامه به ظرفیت های بخش کشاورزی در مجامع بین المللی اشاره کرد و گفت: هفته گذشته پروژه «تی سی پی» را به مبلغ ۳۹۵ هزار دلار با سازمان فائو توافق شده که یک سند همکاری در بحث سیل های سال جاری است که قسمت اعظم کار به مسایل صیانت از منابع خاک، مخاطرات سیل و پیش آگاهی ها برمی گردد.

 

اکبری با بیان اینکه عملیات اجرایی این پروژه از هفته جاری آغاز می شود، افزود: پروژه دیگری در سطح ۸۰ هزار هکتار از اراضی استان قزوین با اختصاص ۵۰۰ هزار دلار با همکاری فائو در زمینه بهره وری و مدیریت آب و پایداری خاک انجام می شود.

 

وی با اشاره به اینکه این گونه پروژه ها از جمله ظرفیت های ما در مجامع خارج از کشور است که در اجرای آن از موسسه تحقیقات خاک و آب نیز توقع بیشتری داریم، اضافه کرد: به تمام مشاوران اعلام کرده ایم که هیچ پروژه ای را بدون مطالعه پایه ای خاک نباید انجام دهند.

 

معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور آب و خاک تصریح کرد: ‌همچنین به سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده ایم که در تخصیص بودجه به طرح های جهاد کشاورزی به طور حتم و جدی موضوع خاک را در برنامه ها ببینند. وی گفت: در پروژه هایی همچون پروژه ۵۰۰ هزار هکتاری خوزستان و پروژه ۴۶ هزار هکتاری دشت سیستان، محققان و کارشناسان موسسه خاک و آب به طور تمام قد و با تمام وجود حضور دارند، به طوریکه در پروژه سیستان حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد مطالعات خاکشناسی انجام شده است.

 

وی در ادامه در خصوص ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون حفاظت خاک اشاره کرد و افزود: ‌این آیین نامه در پایان هفته گذشته به معاونت های مختلف وزارت جهاد کشاورزی ارسال شد تا پس از بررسی و در صورت تایید به سازمان برنامه و بودجه، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان جنگل ها، وزارت بهداشت و درمان و دیگر ارگان های مرتبط ارسال شود.

 

اکبری ادامه داد: پس از آن این آیین نامه به هیات دولت ارسال تا از این ظرفیت برای مدیریت پایدار خاک استفاده شود.

 

وی گفت: بر اساس قانون باید سالانه ۵۰۰ هزار هکتار ارتقای حاصلخیزی خاک انجام شود، ولی سازمان برنامه و بودجه ردیفی برای این بحث تعیین نکرده است و بهتر است از بودجه وزارت جهاد کشاورزی اعتباری برای این اقدام تخصیص یابد.

 

تجلیل از پژوهشگران و محققان برتر موسسه تحقیقات خاک و آب به مناسبت هفته پژوهش از دیگر پایان بخش مراسم رونمایی از دو دستاورد مهم پژوهشی موسسه تحقیقات خاک و آب کشور بود.

 

بر اساس این گزارش "سامانه مدیریت اطلاعات آزمایشگاه های خاکشناسی" توسعه آن از سال 1394 شروع و آزمون آن در طول یک سال گذشته انجام شد. این سامانه دارای قابلیت های بسیار زیادی است و می تواند امکانات متعددی را برای مدیران و سیاست گذاران فراهم سازد.

 

این قابلیت ها عبارتند از:

- انجام تمام مراحل گردش کار تجزیه نمونه ها از جمله ثبت درخواست توسط متقاضی، پذیرش نمونه، آماده سازی، تقسیم ویژگی های نیازمند تجزیه در بین کارشناسان، ثبت نتیجه، تایید اولیه، تایید نهایی و صدور و بایگانی نتیجه از راه اتوماسیون صورت می گیرد. بنابراین امکان ردیابی، بازرسی و کنترل کیفی در تمام مراحل توسط مدیران آزمایشگاه وجود خواهد داشت. همچنین متقاضی می تواند در هر زمان و از هر مکان با دسترسی به شبکه اینترنت برای آزمایشگاهی که در سامانه انتخاب می کند نمونه ارسال، ردیابی و نتیجه را مشاهده نماید.

- تشکیل بانک اطلاعات یکپارچه برای داده های تجزیه خاک، گیاه، کود و آب باعث فراهم شدن مجموعه ای عظیم از داده ها خواهد شد که در آینده نقش بسزائی در تجزیه و تحلیل وضعیت عوامل موثر بر منابع پایه و همچنین تغییرات زمانی و مکانی این ویژگی ها در اختیار مدیران و سیاست گذاران خواهد گذاشت.

- این سامانه پشتوانه مهمی برای سامانه های دیگر به ویژه سامانه پایگاه ملی اطلاعات منابع خاک ایران، سامانه ملی تناسب اراضی، پایگاه جامع اطلاعات مواد کودی کشور است، همچنین می تواند اطلاعات و امکانات متعددی را برای اپلیکیشن های مرتبط مانند توصیه کودی فراهم سازد.